Ciekawostki zoologiczne – świstun (Mareca penelope)
Każdego roku wczesną wiosną na przedmieściach Słupska pojawia się rzadki gatunek kaczki – świstun.
Również w tym roku obecne są na stawie przy Alei Brzozowej w południowej części miasta, gdzie możemy obserwować 3 osobniki – 1 kaczora i 2 kaczki. Są tu przelotem i spędzą na odpoczynku kilka tygodni, po czym udadzą się na daleki północ Europy. Świstuny zimują w Afryce i w południowej Europie, a rozmnażają się na północy Eurazji. W Europie najliczniej występuje na Półwyspie Skandynawskim oraz w Rosji. Gniazda zakładają na nizinnych bagnach słodkowodnych, wolno płynących dużych rzekach i płytkich jeziorach z dużą ilością roślinności zanurzonej i wynurzonej. W Polsce gatunek ten już nie gniazduje, ostatnie lęgi zostały stwierdzone w 2009 i 2010 roku. Zimuje bardzo nielicznie, większe stado można obserwować na Zatoce Gdańskiej.
Świstun (Mareca penelope) to ptak z rodziny kaczkowatych, mniejszy od krzyżówki, z grupy kaczek właściwych. Zawdzięcza swoją polską nazwę charakterystycznemu dźwiękowi, który można usłyszeć podczas przelotu tego ptaka. Świstuny są mniejsze od pospolitej i wszędobylskiej kaczki krzyżówki (Anas platyrhynchos). W szacie godowej samce świstuna mają charakterystyczny jasnokremowy wierzch głowy, a boki i szyja są intensywnie ciemnobrązowe, natomiast grzbiet i boki ciała popielate z poprzecznym czarno-białym prążkowaniem. Samica jest brązowordzawa na głowie i szyi z ciemniejszym grzbietem. U obu płci dziób niebieskoszary z czarnym końcem.
W Polsce świstun objęty jest ścisłą ochroną gatunkową. Takson krytycznie zagrożony w kraju, prawdopodobnie wymarły (CR(PE)). Kategorię krytycznie zagrożony (CR) przyznano w oparciu o kryterium skrajnie niewielkiej populacji. Na świecie, według szacunków organizacji Wetlands International z 2015 roku, liczebność świstunów mieści się w przedziale 2,8–3,3 miliona osobników.
Autor tekstu i zdjęć: dr hab. Tomasz Hetmański, prof. UP